Χρήστος Ξενοκώστας: «Επιχειρήσεις – Ζόμπι»

Η Πανδημία έχει καταδείξει τα όρια τις Ελληνικής Οικονομίας αλλά και τις διαχρονικές παθογένειες οι οποίες υποσκάπτουν την προοπτική ουσιαστικής παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας μας.

Κατά την διακυβέρνηση Τσίπρα, ουσιαστικά επιτεύχθηκε η εξυγίανση των Δημόσιων Οικονομικών αφού εκπληρώθηκαν στόχοι πρωτοφανείς για τα Ελληνικά Μεταπολιτευτικά δεδομένα, όπως τα πλεονάσματα της Γενικής Κυβέρνησης και του ΕΦΚΑ με τα ταμειακά διαθέσιμα να ξεπερνούν τα 35 δις ευρώ και το επιτόκιο δανεισμού να προσγειώνεται σε ιστορικά χαμηλά.

Το πρόβλημα όμως του στρεβλού παραγωγικού μοντέλου, το οποίο βασίζεται στην «μονοκαλλιέργεια» του Τουρισμού και τις υπηρεσίες,  δεν αντιμετωπίσθηκε ριζικά. Βεβαίως η Δημοσιονομική εξυγίανση δημιούργησε το κατάλληλο υπόβαθρο για την προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων, αλλά η έλευση του κορωνοιού αναχαίτισε αυτή την προοπτική και  απογύμνωσε τις αδυναμίες της Οικονομίας μας.

Η κρίση όμως δημιουργεί διλήμματα τα οποία,  είτε θα αφανίσουν δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είτε θα τις οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό και την ανασυγκρότηση.

Στην έκθεση Πισσαρίδη περιγράφεται το σοβαρό πρόβλημα της χαμηλής παραγωγικότητας των μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν αντιστρόφως ανάλογη συμμετοχή στο ΑΕΠ σε σχέση με τις Μεγάλες επιχειρήσεις και οι οποίες σε σημαντικό βαθμό φοροδιαφεύγουν, έχουν τεχνολογική υστέρηση και συχνά καταφεύγουν στην «Μαύρη» εργασία.

Σαφώς η κατάσταση αυτή συνιστά διαχρονική παθογένεια της Οικονομίας, με αρνητικές συνέπειες για τα Φορολογικά έσοδα και τις Εισφορές, δεσμεύουν σημαντικούς πόρους και ταυτόχρονα εντείνουν την υποαπασχόληση και τις χαμηλές αμοιβές αφού το παραγόμενο Προιόν έχει ισχνή Προστιθέμενη Αξία στα πλαίσια μιας ανοιχτής και ανταγωνιστικής Οικονομίας.

Πως όμως αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση δεδομένης και της ασφυκτικής Οικονομικής πίεσης εν μέσω της Πανδημίας;

Υπάρχουν δύο λύσεις. Η πρώτη λύση η οποία φαίνεται ότι προκρίνεται από την κυβέρνηση έχει χαρακτηριστικά Οικονομικής «ανοσίας της αγέλης», κοινώς όποιος επιβιώσει και οι «εταιρείες-ζόμπι» στις καλένδες. Η νεοφιλελεύθερη αυτή προσέγγιση έχει αποτύχει ιστορικά και θα οδηγήσει σε υπερχρέωση Φυσικών και Νομικών προσώπων, σε αύξηση της «Μαύρης» εργασίας και της ανεργίας, σε Δημοσιονομική Υστέρηση και σε εμβάθυνση της Ύφεσης, πολλώ δε μάλλον όπου οι «εταιρείες-ζόμπι» ήδη ξεπερνούν το 60% των επιχειρήσεων.

Χιλιάδες εργαζόμενοι και επαγγελματίες θα βρεθούν σε τραγικά αδιέξοδα αφού δεν έχουν ενισχυθεί παράλληλα οι παραγωγικοί κλάδοι και οι Τομείς εκείνοι, οι οποίοι με την συνδρομή της  κατάρτισης θα μπορούσαν να απορροφήσουν το πλεονάζον αυτό ανθρώπινο δυναμικό δίδοντας αισιόδοξη Οικονομική προοπτική.

Η δεύτερη λύση μπορεί να στοχεύει στις συνέργειες, την εξειδίκευση, τον εκσυγχρονισμό και τις Οικονομίες κλίμακος. Την στιγμή όπου βάση ερευνών λιγότερες από το 20% των μικρών επιχειρήσεων διαθέτει Ηλεκτρονικό κατάστημα και επαγγελματικό εταιρικό website, με την  πλειονότητα των επιχειρήσεων άνω του 50%  να μην χρησιμοποιούν συστήματα CRM, Ψηφιακές καμπάνιες Προώθησης, επαρκή τηλεφωνικά κέντρα και την λύση των τηλεδιασκέψεων, καθίσταται σαφές εν μέσω Πανδημίας ότι μπορούν να δοθούν εστιασμένες και αποτελεσματικές λύσεις.

Αντί να διασπαθίζονται Δημόσιοι Πόροι σε αναποτελεσματικές και αμφιλεγόμενες δράσεις με διαβλητά και αδιαφανή κριτήρια, η προτεραιοποίηση της Μετάβασης των μικρών επιχειρήσεων στην Ψηφιακή Εποχή καθίσταται επιτακτική.

Η Ψηφιακή κατάρτιση εργαζομένων και μικρών επιχειρήσεων εν μέσω  Πανδημίας και αβεβαιότητας  είναι επιβεβλημένη. Οι στοχευμένες επιδοτήσεις για δημιουργία επαγγελματικών  website, e-shop, CRM και  ψηφιακών κέντρων θα δώσει την δυνατότητα οι επιχειρήσεις να εξέλθουν της κρίσης δριμύτερες.

Ταυτόχρονα,  η παράθεση Φορολογικών και Χρηματοδοτικών κινήτρων για συμπράξεις μεταξύ ομοειδών επιχειρήσεων σε επίπεδο Λειτουργίας, Πελατών και Προμηθευτών θα δημιουργήσει Οικονομίες κλίμακας και θα αυξήσει το μέγεθος τους.

Επίσης η δημιουργία περιβάλλοντος συνεργειών με κέντρα έρευνας και καινοτομίας, θα συμβάλλει στην περαιτέρω εξειδίκευση και εξωστρέφεια των επιχειρήσεων και θα τις καταστήσει εύρωστες και ανταγωνιστικές.

Η αδράνεια και η προσφυγή σε αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος οφείλουν να δώσουν την θέση τους στις καινοτόμες Ιδέες, τις καλές Πρακτικές και τις αποτελεσματικές λύσεις εάν πραγματικά επιδιώκουμε να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία,  αρκεί μόνο να υπάρξουν οι δέουσες κυβερνητικές αποφάσεις.

Χρήστος Ξενοκώστας
Συγγραφέας, Οικονομολόγος