Χρήστος Ξενοκώστας: Μείναμε χωρίς ενέργεια

Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός συνιστούν βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια  των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Προφανώς η εμφάνιση του οφείλεται  σε διεθνείς παραμέτρους, παρά ταύτα η αντιμετώπιση του γίνεται αποκλειστικά από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Τόσο η κυβέρνηση, όσο και η αντιπολίτευση έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους, με τα κυβερνητικά μέτρα όμως να μην καταφέρνουν εντέλει να αμβλύνουν σημαντικά τις συνέπειες.

Η υποκειμενική εκτίμηση είναι ότι αντιμετωπίζουμε διττό πρόβλημα το οποίο είναι αλληλένδετο αλλά χρήζει έτερης στρατηγικής αντιμετώπισης, ήτοι το πρόβλημα της αύξησης της τιμής της ενέργειας και αφετέρου δε των ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά.

Ο πληθωρισμός ο οποίος οφείλεται κυρίως στην αύξηση του κόστους των μεταφορών και του κόστους παραγωγής λόγω της ενέργειας, μπορεί να αντιμετωπισθεί με βραχυπρόθεσμα κυρίως μέτρα προκειμένου να υπάρξει άμεση απάλυνση των συνεπειών του.

Η ενίσχυση των ευάλωτων και των μικρομεσαίων νοικοκυριών θα συμβάλλει όχι μόνο στην προστασία τους, αλλά θα συγκρατήσει και την πτώση της ζήτησης, η οποία είναι σημαντική τόσο για τους τζίρους των επιχειρήσεων όσο και για τα δημόσια έσοδα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τόσο με την λελογισμένη άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα όρια του πληθωρισμού με ταυτόχρονη μείωση του μη μισθολογικού κόστους προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις, αλλά και με εστιασμένα μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης. Απαιτείται ιεράρχηση της φορολογικής ελάφρυνσης με άμεσο στόχο την συγκράτηση της ζήτησης. Η μείωση του ΕΝΦΙΑ και του φόρου μεταβίβασης  σε αυτή την χρονική στιγμή, αλλά και η επιδότηση των παρόχων ενέργειας μέσω αδιαφανών διαδικασιών με 2δις δαπανούν πολύτιμους πόρους για την ουσιαστική αντιμετώπιση της κρίσης και αμβλύνουν ελάχιστα το πρόβλημα. Αντίθετα η μείωση των συντελεστών φορολογίας με επικέντρωση στα χαμηλότερα εισοδήματα  με προοδευτικό τρόπο έως τα 40.000 ευρώ ή διαφορετικά η αύξηση του ορίου των δαπανών, θα αντιμετωπίσουν δίκαια και ορθολογικά τις πληθωριστικές πιέσεις, δίδοντας εισοδηματική ανάσα σε όσους το έχουν περισσότερο ανάγκη.

Επίσης στους πλέον χαμηλόμισθους συνταξιούχους αλλά και στις πιο ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες η στοχεύμενη εισοδηματική ενίσχυση στα όρια της κάλυψης των πληθωριστικών πιέσεων, θα συντείνει στην συγκράτηση της ζήτησης.

Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τις διεθνείς αναλύσεις θα είναι υψηλό και τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να απαιτούνται μέτρα μακροπρόθεσμου χαρακτήρα  προκειμένου να προστατευθούν όχι μόνο τα νοικοκυριά αλλά κυρίως οι επιχειρήσεις, εάν δεν επιθυμούμε να κατακρημνιστεί η οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα.

Την στιγμή όπου οι ευρωπαικές χώρες μειώνουν την εξάρτηση τους από το φυσικό αέριο  η κυβέρνηση αυξάνει ραγδαία της εξάρτηση της χώρας μας και μάλιστα αντιστρόφως ανάλογα. Η στρατηγική της κυβέρνησης να μειώσουμε άμεσα την ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη καταφεύγοντας στο φυσικό αέριο χωρίς μάλιστα να έχουν αναπτυχθεί οι κατάλληλες υποδομές και η αποθηκευτική ικανότητα προκειμένου να εξασφαλιστεί η εναλλακτική προμήθεια, είναι σαφώς εσφαλμένη, εκ του αποτελέσματος πάντοτε κρινόμενη.

Το οξύμωρο είναι οι πόροι από το ΕΤΜΕΑΡ οι οποίοι προέρχονται από τους ρύπους όπου παράγονται και προορίζονται για την δίκαιη πράσινη μετάβαση των περιοχών όπου απολιγνιτοποιούνται, βάση της κυβερνητικής απόφασης δαπανώνται για την μείωση των τιμολογίων της ηλεκτρικής ενέργειας, επιδοτώντας ουσιαστικά τους παρόχους ενέργειας, ενισχύοντας δηλαδή την παραγωγή ενέργειας από ορυκτό καύσιμο και την δημιουργία νέων ρύπων από φυσικό αέριο.

Ο ανασχεδιασμός του ταμείου ανάκαμψης είναι επιτακτικός προκειμένου να αλλάξει ο υφιστάμενος ενεργειακός σχεδιασμός. Αντί να δαπανούμε άσκοπα πόρους για να επιδοτείτε η αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και συσκευών η οποία μάλιστα θα αυξήσει το εξωτερικό έλλειμα,  μπορούμε να προβούμε σε επιδότηση εγκατάστασης  φωτοβολταικών συστημάτων σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές, εμπορικές και αγροτικές εκμεταλλεύσεις αλλά και σε οικίες, η οποία θα συμβάλλει άμεσα στην ελαχιστοποίση του κόστους παραγωγής αλλά και την διασφάλιση της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας μας.

Ταυτόχρονα η διοχέτευση πόρων στην παραγωγή πράσινου υδρογόνου, με χρήση ΑΠΕ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο στις μεταφορές και την ναυτιλία, θα προσδώσει εθνική προστιθέμενη αξία και θα  καταστήσει την Ελλάδα παραγωγό και εξαγωγέα ενέργειας με όλα τα επακόλουθα οφέλη.

Μαγικές συνταγές προφανώς δεν υπάρχουν αλλά τα διαρθρωτικά και κρίσιμα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με ασπιρίνες και άστοχες πολιτικές  από το παρελθόν. Η φυγή προς τα εμπρός με καινοτόμες και εξειδικευμένες προτάσεις  ίσως να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαρία.

Χρήστος Ξενοκώστας
Συγγραφέας, Οικονομολόγος